150 jaar IJmuiden
en Noordzeekanaal

Op 1 november 2026 is het 150 jaar geleden dat Koning Willem III het Noordzeekanaal opende. Toen werd ook IJmuiden gesticht. Het Noordzeekanaalgebied is al anderhalve eeuw in transitie. IJmuiden ontwikkelde zich tot een levendige havenplaats waar vis, staal en offshore centraal staan en in de hele regio wordt werk gemaakt van een duurzamere, schonere en gezondere leefomgeving. In 2026 vieren we met elkaar dat IJmuiden en het Noordzeekanaal 150 jaar bestaan.

Rauwe schoonheid

IJmuiden heeft verschillende gezichten. Aan de ene kant de rauwe schoonheid. Stoer vanwege de industrie. Met een avontuurlijk strand waar volop ruimte is voor wind- en watersport. Met brede duinen vol bunkers en een zee waar altijd wel een schip langs vaart. Met ruige havens, verse Noordzeevis en de grootste zeesluis ter wereld. Aan de andere kant de innovatiekracht van het bedrijfsleven, de route naar groen staal en de ambitie om hoofdstad van de wind offshore te worden. IJmuiden speelt een cruciale rol in de energietransitie, vooral voor de grote landelijke ambities voor wind op zee.

Een activiteit of evenement organiseren die bijdraagt aan de viering van het jubileum?

Subsidieregeling

De gemeente Velsen wil het jubileumjaar 2026 niet ongemerkt voorbij laten gaan. Het wordt een viering voor, door en met inwoners, ondernemers en organisaties. Daarbij wordt sterk ingezet op verbinding en samenwerking met bestaande activiteiten en evenementen. De gemeente stimuleert ook nieuwe of eenmalige initiatieven vanuit de samenleving. Daar is de subsidieregeling 150 jaar IJmuiden voor vastgesteld. Wil jij een activiteit of evenement organiseren die bijdraagt aan de viering van het jubileum? Klik dan hier. De aanvragen worden beoordeeld door een onafhankelijke commissie.

Informatie over susbidieregeling

Historie

Op 8 maart 1865 begon in de duinvallei de Breesaap de aanleg van een kanaal om Amsterdam beter bereikbaar te maken. Het werk werd grotendeels met handkracht uitgevoerd, ondersteund door stoombaggermolens. Een sluis en twee pieren hielden het zeewater buiten. Na elf jaar werd het kanaal op 1 november 1876 geopend. Dit markeerde de geboorte van IJmuiden.

Oud-IJmuiden

Bij de sluis verscheen bebouwing voor personeel, wat uitgroeide tot een woonkern met rederijen, huizen en kerken. Dit werd Oud-IJmuiden. Arbeiders woonden aanvankelijk in hutten bij het huidige gemeentehuis. Deze nederzetting, bekend als Velseroord, werd later IJmuiden-Oost.

Havens en sluizen

IJmuiden groeide in de eerste jaren snel door visserij en havenactiviteiten. Vissers vestigden zich dicht bij visgronden en een treinstation (1885) versterkte de vishandel. De eerste zeesluis opende in 1876, gevolgd door de Middensluis (1896) en Noordersluis (1930). In 2022 opende Koning Willem-Alexander de nieuwe Zeesluis IJmuiden, de grootste ter wereld.

Wederopbouw

Na de schade veroorzaakt door de Tweede Wereldoorlog introduceerde architect Willem Dudok in 1947 een wederopbouwplan. Oud-IJmuiden werd aangewezen voor handel en industrie, maar inmiddels is het een levendige woonkern. Tussen Marktplein en Plein 1945 ontstond een stadshart. Het gemeentehuis op Plein 1945 is meest markante overblijfsel van Dudok’s visie.

In de media

In de media wordt veel aandacht besteed aan 150 jaar IJmuiden en het Noordzeekanaal.
Hier vind je een overzicht van de artikelen en reportages die zijn verschenen.

Simon Vissering: de ‘peetvader’ van IJmuiden – Oneindig Noord-Holland

Volgend jaar 150 jaar IJmuiden – RTV Seaport

Plannen voor 150 jaar IJmuiden moeten bijdragen aan trots – IJmuider Courant

Activiteiten

Op deze plek komen de activiteiten en evenementen die in het kader van 150 jaar IJmuiden en het Noordzeekanaal worden georganiseerd.

Kanaal naar de toekomst

Na elf jaar graven, dijken aanleggen en sluizen bouwen opende Koning Willem III op 1 november 1876 het Noordzeekanaal. Een nieuwe levensader voor industrie en economie was geboren. En tussen de IJmond en Amsterdam ontstond het Noordzeekanaalgebied. Een plek waar industrie, mensen en natuur elkaar voortdurend tegenkomen. Hier werken, wonen, leren en ontspannen mensen in een gebied dat altijd in beweging is. Dat bruist van de energie. Deze video is gemaakt door het Programmabureau Noordzeekanaalgebied in samenwerking met verschillende partijen, waaronder Citymarketing Velsen.

Beeldmerk 150 jaar IJmuiden

Het beeldmerk is vrij te gebruiken voor activiteiten rondom de viering van 150 jaar IJmuiden en het Noordzeekanaal. Klik hier om de toolkit te downloaden. Heb je vragen over het gebruik van het beeldmerk? Mail dan naar info@ijmuiden.nl.

Organisatie

150 jaar IJmuiden is een gezamenlijk project van de gemeente Velsen en Citymarketing Velsen. Voor vragen over de subsidieregeling voor jubileumactiviteiten kun je mailen naar 150jaarijmuiden@velsen.nl. Voor vragen over promotie kun je mailen naar info@ijmuiden.nl.